Wat is stress? Symptomen en triggers
Effectief omgaan met stress, omgaan met stress en het vinden van manieren om onnodige of ongezonde niveaus van stress te verminderen zijn belangrijke levensvaardigheden – vaardigheden die iedereen nodig heeft.
Negatieve stress, spanning en angst zijn buitengewoon veel voorkomende problemen in het moderne leven – de meeste mensen zullen op een bepaald moment in hun leven last hebben van potentieel gevaarlijke of slopende symptomen van stress en stress gerelateerde problemen. Deze pagina (onderdeel van een reeks pagina’s over stressmanagement) biedt een introductie of overzicht van negatieve stress, samen met enkele van de meest voorkomende oorzaken van stress en de gevolgen van onaangepaste stressniveaus.
Stress is een reactie op een ongepast drukniveau
Je kan stress ondervinden van een aantal bronnen, waaronder
- Persoonlijke stress: dit kan worden veroorzaakt door de aard van je werk, veranderingen in je leven of persoonlijke problemen.
- Stress in familie of vrienden: wat op zijn beurt van invloed kan zijn op u.
- Stress bij je collega’s: wat ook van invloed kan zijn op jezelf.
- Stress kan worden omschreven als het leed dat wordt veroorzaakt als gevolg van eisen gesteld aan fysieke of mentale energie.
Stress kan ontstaan als gevolg van factoren zoals
Angst
Angst wordt veroorzaakt wanneer levensgebeurtenissen een bedreiging vormen voor het individuele fysieke, sociale of mentale welzijn. De mate van angst ervaren door een persoon hangt af van:
- Hoe bedreigend deze levensgebeurtenissen worden geacht te zijn.
- Individuele coping-strategieën.
- Hoeveel stressvolle gebeurtenissen zich voordoen in een korte periode van tijd.
Spanning
Spanning is een natuurlijke reactie op angst. Het maakt deel uit van een primitief overlevingsinstinct waarin fysiologische veranderingen het individu voorbereiden op ‘vechten of vluchten’.
Deze sympathische respons, zoals het bekend is, heeft tot gevolg dat een chemisch Adenosine-trifosfaat (ATP) in het lichaam vrijkomt en de spieren gespannen maakt voor actie.
Bloedvaten in de buurt van de huid trekken samen, vertragen het bloeden als er een letsel is en verhogen de bloedtoevoer naar de spieren, het hart, de longen en de hersenen.
De spijsvertering wordt geremd, de blaas ontspant, de hartslag en de ademhalingssnelheid stijgen, het lichaam zweet meer. De getroffen persoon wordt alerter, hun ogen verwijden zich en een golf adrenaline zorgt voor een toename van energie.
Deze reacties zijn uitermate nuttig in situaties van fysiek gevaar maar, in tegenstelling tot primitieve mensen zijn veel van de angsten van het moderne leven niet degenen die kunnen worden opgelost door een ‘vecht- of vlucht’-reactie of door een fysieke reactie.
Hedendaagse stressvolle situaties hebben de neiging om veel langer te blijven en een onmiddellijke reactie verlicht de angstwekkende situatie niet.
Langdurige toestanden van angst kunnen daarom leiden tot symptomen van stress die voorkomen dat het individu terugkeert naar zijn of haar normale, ontspannen toestand. Langdurige stress kan daarom schadelijk zijn voor de gezondheid en het welzijn.
Lichamelijke tekenen van stress
Naast het voelen van ongemakkelijk, gespannen en bezorgd, kunnen fysieke sensaties van aanhoudende stress omvatten
- hartkloppingen
- Duizeligheid
- Indigestie of brandend maagzuur
- Spanningshoofdpijn
- Pijnlijke spieren
- Trillen of oogtrekkingen
- Diarree
- Frequent urineren
- Slapeloosheid
- Vermoeidheid
- Impotentie
Mensen zijn zich er vaak niet van bewust dat ze aan stress lijden en bezoeken de arts met symptomen van spijsverteringsproblemen, spierpijn, hoofdpijn, enz.
Ernstige stress kan leiden tot paniekaanvallen, pijn op de borst, fobieën en de angst ernstig ziek te worden.
Aanhoudende stress kan leiden tot gevoelens van lethargie en vermoeidheid, migraine, ernstige maagklachten en slapeloosheid. Zoals met al dergelijke symptomen, zou u de hulp en het advies van een gezondheidszorg beroeps moeten zoeken.
Zodra symptomen worden herkend veroorzaakt door stress, is het mogelijk om niveaus te beheersen en te verminderen. Dit kan worden gedaan door een aantal stress verminderende technieken te leren.
Stress-inducerende gebeurtenissen en situaties
Verschillende mensen vinden verschillende gebeurtenissen en situaties min of meer stressvol dan anderen, individuen hebben een reeks gebeurtenissen of situaties die hen bijzonder stresseren.
De meeste mensen zijn het erover eens dat grote gebeurtenissen zoals het verliezen van een baan, echtscheiding of geldproblemen stressvol zijn voor iedereen.
Veel van de meest stressvolle situaties in het leven komen als een gevolg van ongeplande veranderingen in persoonlijke omstandigheden.
De volgende lijst is samengesteld uit de antwoorden die een groot aantal mensen heeft gegeven over hoe moeilijk het is om zich aan te passen aan verschillende levens veranderende gebeurtenissen.
Een hoge score toont aan dat mensen het moeilijk vinden om zich aan te passen aan die gebeurtenis, wat op zijn beurt een hoge stressfactor aangeeft.
Rondvraag: punten op een score van 100
- Overlijden van een echtgenoot of partner 100
- Echtscheiding 73
- Dood van een naast familielid 63
- Persoonlijk letsel of ziekte 53
- Huwelijk 50
- Verlies van een baan 47
- Pensioen 45
- Verandering in gezondheid van een gezinslid 44
- Zwangerschap 40
- Seksuele problemen 39
- Toevoeging van een nieuw gezinslid 39
- Dood van een goede vriend 37
- Overgaan op een ander soort werk 36
- Een grote hypotheek aangaan 31
- Verandering van verantwoordelijkheden op het werk 29
- Zoon of dochter die weggaat naar huis 29
- Echtgenoot start of stopt werk 26
- Beginnen of verlaten van school 26
- Problemen met de Boss 23
- Verandering van woonst 20
- Een lening aangaan 17
- Verandering in eetgewoonten 15
- vakantie 13
- Kerstmis 12
- Kleine overtredingen van de wet 11
Veranderingen in het leven kunnen een direct effect hebben op de gezondheid, goed of slecht. Van de mensen die een ‘life change score’ hebben van 200-300, vertoont de helft gezondheidsproblemen in het volgende jaar.
Van diegenen met een score hoger dan 300, wordt 79% ziek in het volgende jaar. De meest stressvolle verandering is de dood van een echtgenoot. Weduwnaars hebben een 40% hoger sterftecijfer dan normaal en hebben een hoge graad van ziekte en depressie.
Het zijn niet alleen onaangename gebeurtenissen die stressvol kunnen zijn. Bijna elke verandering in omstandigheden kan stress veroorzaken – terwijl we ons aanpassen.
Als het mogelijk is, is het verstandig om niet te veel veranderingen in het leven op hetzelfde moment te hebben.
Naast stress die wordt veroorzaakt door gebeurtenissen, kunnen bepaalde situaties ertoe leiden dat mensen zich gestrest voelen; hoewel zoals eerder gezegd de mate van stress zal afhangen, onder andere, van de coping-strategieën van die persoon.
De omgeving kan ons benadrukt: bijvoorbeeld lawaai, drukte, slechte verlichting, vervuiling of andere externe factoren waarover we geen controle hebben, kunnen ervoor zorgen dat we ons angstig en prikkelbaar voelen.
Aanpassing aan het moderne leven kan ook een bron van stress zijn. We communiceren nu met mensen op veel verschillende manieren, bijvoorbeeld via internet, mobiele telefoons en diverse uitzendmedia, en de verwachting van een snelle reactie is toegenomen.
We hebben ook veel meer grondstoffen voor ons beschikbaar en sommige mensen hebben een verwachting om een bepaalde levensstijl en een bepaald niveau van consumentisme te behouden.
Bovendien is het voor veel vrouwen nu de norm om een volledige of een parttime baan te leiden en om de primaire verzorger te zijn die een gezin voedt. Al deze veranderingen betekenen dat stress nu helaas gemeengoed is in zowel ons persoonlijke als professionele leven.