Vitamines: wat zijn ze en wat doen ze
Vitamines zijn organische verbindingen die in kleine hoeveelheden nodig zijn om het lichaam te ondersteunen. De meeste vitamines moeten uit voedsel komen. Dit komt omdat het menselijk lichaam er niet genoeg van produceert of helemaal niet produceert.
Elk organisme heeft verschillende vitaminebehoeften.Mensen moeten bijvoorbeeld vitamine C of ascorbinezuur consumeren, maar honden niet. Honden kunnen voldoende vitamine C produceren of synthetiseren voor hun eigen behoeften, maar mensen niet.
Mensen moeten het meeste van hun vitamine D krijgen van blootstelling aan zonlicht, omdat het niet in voldoende hoeveelheden in voedsel beschikbaar is. Het menselijk lichaam kan het echter synthetiseren wanneer het wordt blootgesteld aan zonlicht.
Verschillende vitamines hebben verschillende rollen, en ze zijn nodig in verschillende hoeveelheden. Dit artikel legt uit wat vitamines zijn, wat ze doen en welk voedsel voor elk type zorgt. Volg de links voor meer informatie over elk type vitamine.
Kernpunten van vitamines
Hier zijn enkele kernpunten over vitamines. Meer informatie en ondersteunende informatie vindt u in het hoofdartikel. Er zijn 13 bekende vitamines. Vitaminen zijn in water oplosbaar of in vet oplosbaar. In vet oplosbare vitaminen zijn gemakkelijker voor het lichaam om op te slaan dan in water oplosbaar. Vitaminen bevatten altijd koolstof, dus worden ze beschreven als ‘organisch’. Voedsel is de beste bron van vitamines, maar sommige mensen kunnen door een arts worden geadviseerd om supplementen te gebruiken.
Wat zijn vitamines en waar vinden we ze
Een vitamine is een groep organische stoffen die in zeer kleine hoeveelheden aanwezig is in natuurlijke voedingsmiddelen. Groenten en fruit zijn goede bronnen van een reeks vitamines. Vitaminen zijn essentieel voor een normaal metabolisme. Als we niet genoeg vitamine nemen, kunnen bepaalde medische aandoeningen het gevolg zijn.
- een organische verbinding, wat betekent dat het koolstof bevat
- een essentiële voedingsstof die het lichaam niet genoeg kan produceren en die het nodig heeft om uit voedsel te halen
Er zijn momenteel 13 erkende vitamines. Vitaminen zijn in vet oplosbaar of in water oplosbaar.
In vet oplosbare vitamine
In vet oplosbare vitamines worden opgeslagen in de vetweefsels van het lichaam en de lever. Vitaminen A, D, E en K zijn in vet oplosbaar. Deze zijn gemakkelijker op te slaan dan in water oplosbare vitaminen, en ze kunnen dagenlang en soms maandenlang in het lichaam achterblijven. In vet oplosbare vitamines worden met behulp van vetten of lipiden via het darmkanaal geabsorbeerd.
In water oplosbare vitamine
In water oplosbare vitaminen blijven niet lang in het lichaam achter. Het lichaam kan ze niet opslaan en ze worden snel uitgescheiden in de urine. Daarom moeten water oplosbare vitaminen vaker worden vervangen dan in vet oplosbare vitaminen. Vitamine C en alle B-vitaminen zijn oplosbaar in water.
Vitamine A
- Chemische namen: retinol, retina en vier carotenoïden, inclusief bèta-caroteen. ( vitamine A )
- Het is vet oplosbaar.
- Een tekort kan nachtblindheid en keratomalacie veroorzaken, een oogaandoening die resulteert in een droog hoornvlies.
- Goede bronnen zijn onder andere: lever, levertraan, wortels, broccoli, zoete aardappel, boter, boerenkool, spinazie, pompoen, boerenkool, sommige kazen, eieren, abrikozen, meloen meloen en melk.
Vitamine B
- Chemische naam: thiamine.
- Het is oplosbaar in water.
Een tekort kan beriberi en Wernicke-Korsakoff-syndroom veroorzaken. Goede bronnen zijn: gist, varkensvlees, granen, zonnebloempitten, bruine rijst, volkoren rogge, asperges, boerenkool, bloemkool, aardappelen, sinaasappelen, lever en eieren.
Vitamine B2
- Chemische naam: Riboflavine. ( vitamine B2 )
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan ariboflavinose veroorzaken
Goede bronnen zijn: asperges, bananen, kaki, okra, snijbiet, kwark, melk, yoghurt, vlees, eieren, vis en groene bonen
Vitamine B3
- Chemische namen: Niacine, niacinamide
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan pellagra veroorzaken, met symptomen van diarree, dermatitis en mentale stoornissen.
Goede bronnen zijn: lever, hart, nier, kip, rundvlees, vis (tonijn, zalm), melk, eieren, avocado’s, dadels, tomaten, bladgroenten, broccoli, wortels, zoete aardappelen, asperges, noten, volkoren, peulvruchten , champignons en biergist.
Vitamine B5
- Chemische naam: Pantotheenzuur
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan paresthesie of “pinnen en naalden” veroorzaken.
Goede bronnen zijn: vlees, volle granen (vermalen kan het verwijderen), broccoli, avocado’s, koninginnengelei en viseieren.
Vitamine B6
- Chemische namen: pyridoxine, pyridoxamine, pyridoxal. ( vitamine B6 )
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan bloedarmoede, perifere neuropathie of schade aan delen van het zenuwstelsel veroorzaken, behalve de hersenen en het ruggenmerg.
Goede bronnen zijn: vlees, bananen, volle granen, groenten en noten. Wanneer melk wordt gedroogd, verliest het ongeveer de helft van zijn B6. Invriezen en inblikken kan ook de inhoud verminderen.
Vitamine B7
- Chemische naam: Biotine
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan dermatitis of enteritis of een ontsteking van de darm veroorzaken.
Goede bronnen zijn onder meer: eigeel, lever, sommige groenten
Vitamine B9
- Chemische namen: foliumzuur, folinezuur
- Het is oplosbaar in water. Deficiëntie tijdens de zwangerschap is gekoppeld aan geboorteafwijkingen. Zwangere vrouwen worden aangemoedigd om foliumzuur het hele jaar aan te vullen voordat ze zwanger worden.
Goede bronnen zijn: bladgroenten, peulvruchten, lever, bakkersgist, sommige verrijkte graanproducten en zonnebloempitten. Verschillende soorten fruit hebben matige hoeveelheden, net als bier.
Vitamine b12
- Chemische namen: Cyanocobalamine, hydroxocobalamine, methylcobalamine
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan megaloblastaire anemie veroorzaken, een aandoening waarbij beenmerg ongewoon grote, abnormale, onvolgroeide rode bloedcellen produceert.
Goede bronnen zijn onder andere: vis, schaaldieren, vlees, gevogelte, eieren, melk en zuivelproducten, sommige verrijkte granen en sojaproducten, evenals verrijkte voedingsgist.
Veganisten worden geadviseerd om B12-supplementen te nemen.
Vitamine C
- Chemische naam: Ascorbinezuur
- Het is oplosbaar in water. Een tekort kan megaloblastaire bloedarmoede veroorzaken.
Goede bronnen zijn onder meer: fruit en groenten. De Kakadu-pruim en de camu camu-vrucht hebben het hoogste vitamine C-gehalte van alle voedingsmiddelen. Lever heeft ook een hoog niveau. Koken vernietigt vitamine C.
Vitamine D
- Chemische namen: Ergocalciferol, cholecalciferol. ( vitamine D )
- Het is vetoplosbaar. Een tekort kan rachitis en osteomalacie of verzachting van de botten veroorzaken.
Goede bronnen: blootstelling aan ultraviolet B (UVB) door zonlicht of andere bronnen zorgt ervoor dat vitamine D in de huid wordt geproduceerd. Wordt ook aangetroffen in vette vis, eieren, runderlever en paddestoelen.
Vitamine E
- Chemische namen: tocoferolen, tocotrienolen
- Het is vetoplosbaar. Een tekort is ongebruikelijk, maar het kan hemolytische anemie bij pasgeborenen veroorzaken. Dit is een aandoening waarbij bloedcellen te vroeg worden vernietigd en uit het bloed worden verwijderd.
Goede bronnen zijn: kiwi’s, amandelen, avocado, eieren, melk, noten, groene bladgroenten, onverwarmde plantaardige oliën, tarwekiemen en volkoren granen.
Vitamine K
- Chemische namen: Phylloquinone, menaquinones ( vitamine K )
- Het is vetoplosbaar. Een tekort kan bloedingsdiathese veroorzaken, een ongewone gevoeligheid voor bloedingen.
Goede bronnen zijn onder meer: groene bladgroenten, avocado, kiwi’s. Peterselie bevat veel vitamine K.
Voeding of supplementen
De algemen voedingsrichtlijnen richten zich op het algemene dieet als de beste manier om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen voor een goede gezondheid. Vitaminen moeten in de eerste plaats komen uit een uitgebalanceerd en gevarieerd dieet met veel groenten en fruit. In sommige gevallen kunnen verrijkte voedingsmiddelen en supplementen echter geschikt zijn.
Een zorgverlener kan vitaminesupplementen aanbevelen voor mensen met bepaalde aandoeningen, tijdens de zwangerschap of voor mensen met een beperkt dieet.
Degenen die supplementen nemen, moeten ervoor zorgen dat de aangegeven maximale dosis niet wordt overschreden, omdat dit gezondheidsproblemen kan veroorzaken.
Sommige medicijnen kunnen ook reageren op vitaminesupplementen, dus het is belangrijk om met een zorgverlener te praten voordat u supplementen gebruikt.